Θέματα & Λύσεις -> Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ΄ Λυκείου

214

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

(μονάδες 2); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 4). (Μονάδες 6)

Ο ίδιος ερευνητής έχει στην διάθεσή του μια γονιδιωματική βιβλιοθήκη και μία

cDNA βιβλιοθήκη ανθρώπινων ηπατικών κυττάρων και τα δύο μόρια

ανιχνευτές Α και Β της

εικόνας 4

5’CAATTCT 3’ 5’GAUGUGG 3’

Ανιχνευτής Α Ανιχνευτής Β

Εικόνα 4

Δ4.

Να διερευνήσετε την καταλληλότητα του

ανιχνευτή Α

και του

ανιχνευτή Β

να εντοπίζει σε κάθε μια από τις δύο βιβλιοθήκες τον βακτηριακό κλώνο

που περιέχει το υπεύθυνο γονίδιο για τη σύνθεση του ολιγοπεπτιδίου της

εικόνας 2

. (Μονάδες 6)

Δ5.

Να εξηγήσετε γιατί ο αριθμός των αμινοξέων του ολιγοπεπτιδίου της

εικόνας 3

είναι διαφορετικός από τον αριθμό των κωδικονίων του ώριμου

mRNA από το οποίο προκύπτει. (Μονάδες 4)

Δίνονται:

Κωδικόνια 5΄ UGG 3΄ 5΄ CCC 3΄

5΄ UGC 3΄ 5΄ AAG 3

5΄ UAC 3΄

Αμινοξέα

trp

pro

cys

lys

tyr

Απάντηση:

Δ1.

Γνωρίζουμε ότι τόσο η κωδική αλυσίδα του DNA όσο και το mRNA, είναι

συμπληρωματικά και αντιπαράλληλα προς τη μεταγραφόμενη αλυσίδα του

DNA, άρα θα έχουν την ίδια αλληλουχία νουκλεοτιδίων με τη διαφορά ότι όπου

στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ, στο mRNA υπάρχει U. Εφόσον το κωδικόνιο

έναρξης του mRNA είναι το AUG με κατεύθυνση 5’AUG 3’, το αντίστοιχο

κωδικόνιο στην κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι το ATG και θα έχει

κατεύθυνση 5’ ATG 3’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του mRNA είναι τα 5’

UAG 3’ ή 5’ UGA 3’ ή 5’ UAA 3’, τα αντίστοιχα κωδικόνια στην κωδική αλυσίδα

του DNA θα είναι τα 5’ ΤAG 3’ ή 5’ ΤGA 3’ ή 5’ ΤAA 3’. Τέλος, οι βάσεις ανάμεσα

στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να διαβάζονται ανά

τριάδες (κώδικας τριπλέτας), χωρίς φυσικά να υπολογίζεται το εσώνιο,

συνεχόμενα χωρίς να παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς και

κάθε νουκλεοτίδιο πρέπει να ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη

επικαλυπτόμενος).

Ο όρος κωδικόνιο δεν αναφέρεται μόνο στο mRNA, αλλά και στο γονίδιο από το

οποίο παράγεται.

Όπως ήδη αναφέραμε το κωδικόνιο του mRNA 5’AUG 3’, που κωδικοποιεί το

αμινοξύ μεθειονίνη, αντιστοιχεί στο κωδικόνιο της κωδικής αλυσίδας του DNA