Θέματα & Λύσεις -> Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ΄ Λυκείου

150

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

∆ίνεται το παρακάτω τμήμα βακτηριακού DNA που κωδικοποιεί τα πέντε (5)

πρώτα αμινοξέα μιας πολυπεπτιδικής αλυσίδας. Η κατεύθυνση στην οποία

κινείται η RNA πολυμεράση κατά τη μεταγραφή υποδεικνύεται από το βέλος.

… TTATGCCAAAAGAACATG…

... AATACGGTTTTC TTGTAC …

α.

Ποια από τις δύο αλυσίδες του παραπάνω DNA είναι η κωδική και ποια είναι

η μη κωδική; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 7)

(Μονάδες 9)

β.

Να γράψετε την αλληλουχία του mRNA, που προκύπτει από τη μεταγραφή

του παραπάνω DNA.

(Μονάδες 3)

γ.

Να γράψετε και να αιτιολογήσετε το αντικωδικόνιο του tRNA, που

μεταφέρει το 2

αμινοξύ της πολυπεπτιδικής αλυσίδας.

(Μονάδες 5)

δ.

Τι είναι το σύμπλοκο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης (μονάδες 5) και ποια

είναι η μετέπειτα πορεία του tRNA, που συμμετέχει σε αυτό; (μονάδες 3)

(Μονάδες 8)

Απάντηση:

α.

Γνωρίζουμε ότι τόσο η κωδική αλυσίδα του DNA όσο και το mRNA, είναι

συμπληρωματικά προς τη μεταγραφόμενη αλυσίδα του DNA. Έτσι, η μόνη τους

διαφορά είναι ότι όπου στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ στο mRNA υπάρχει U.

Εφόσον το κωδικόνιο έναρξης του mRNA είναι το AUG με κατεύθυνση 5’AUG

3’, το αντίστοιχο κωδικόνιο στην κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι το ATG και

θα έχει κατεύθυνση 5’ ATG 3’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του mRNA

είναι τα 5’ UAG 3’ ή 5’ UGA 3’ ή 5’ UAA 3’, τα αντίστοιχα κωδικόνια στην

κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι τα 5’ ΤAG 3’ ή 5’ ΤGA 3’ ή 5’ ΤAA 3’. Τέλος, οι

βάσεις ανάμεσα στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να

διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να

παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο

ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος).

Επίσης, η RNA πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια

μεταγραφικών παραγόντων και προσθέτει συμπληρωματικά ριβονουκλεοτίδια

έναντι των δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής αλυσίδας ενώνοντάς τα με

3’ – 5’ φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α προσθέτει U, απέναντι από Τ

προσθέτει Α και απέναντι από G προσθέτει C και αντίστροφα.

ΘΕΜΑ 4

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009