73
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι τα 5’ ΤAG 3’ ή 5’ ΤGA 3’ ή 5’ ΤAA 3’. Τέλος, οι
βάσεις ανάμεσα στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να
διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να
παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο
ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος).
Επίσης oι δύο αλυσίδες είναι αντιπαράλληλες, δηλαδή το 3' άκρο της μίας
είναι απέναντι από το 5' άκρο της άλλης.
Συνεπώς η κωδική αλυσίδα είναι η αλυσίδα Ι με κατεύθυνση 5΄
→
3΄ από
αριστερά προς τα δεξιά.
Δ2.
Η RNA πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια μεταγραφικών
παραγόντων και προσθέτει συμπληρωματικά ριβονουκλεοτίδια έναντι των
δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής αλυσίδας ενώνοντάς τα με 3’ – 5’
φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α προσθέτει U, απέναντι από Τ
προσθέτει Α και απέναντι από G προσθέτει C και αντίστροφα.
Το mRNA συντίθεται με κατεύθυνση 5΄
→
3΄ με μεταγραφή της μη κωδικής
αλυσίδας με βάση τον κανόνα της συμπληρωματικότητας και της
αντιπαραλληλίας. Επομένως, το mRNA που προκύπτει από τη μεταγραφή της
μη κωδικής αλυσίδας φέρει την ακόλουθη αλληλουχία:
mRNA 5
΄
AGCUAUGACCAUGAUUACGGAUUCACUG 3΄
Δ3.
Κατά την έναρξη της μετάφρασης το mRNA προσδένεται, μέσω μιας
αλληλουχίας που υπάρχει στην 5' αμετάφραση περιοχή του, με το ριβοσωμικό
RNA της μικρής υπομονάδας του ριβοσώματος, σύμφωνα με τους κανόνες της
συμπληρωματικότητας των βάσεων.
Άρα το τμήμα του mRNA στο οποίο θα συνδεθεί η μικρή ριβοσωμική
υπομονάδα κατά την έκφραση της μετάφρασης είναι η ακόλουθη:
5
΄
AGCU 3΄
Δ4.
Εφόσον η μετάλλαξη συνέβη στο παραπάνω τμήμα, το οποίο κωδικοποιεί τα
οκτώ πρώτα αμινοξέα του πρώτου δομικού γονιδίου του οπερονίου της
λακτόζης και οδήγησε στην παραγωγή μια πρωτεΐνης με δύο αμινοξέα
λιγότερα διαπιστώνουμε ότι η γονιδιακή μετάλλαξη αντικατάστασης βάσης
συνέβη στο κωδικόνιο έναρξης το οποίο καταστράφηκε. Έτσι η
πρωτεϊνοσύνθεση ξεκινάει πλέον από το 3
ο
κωδικόνιο, το οποίο επίσης είναι
κωδικόνιο έναρξης δηλαδή ATG.
5΄- AGCT AT GACCAT GAT T ACGGAT T CACT G3’Ι
3΄- T CGACACT GGT ACT AAT GCCT AAGT GAC5’II




